Langs de Bataafse rivier
Wethouders Erik Ronnes (Boxmeer) en Rob Poel (Cuijk) overhandigen symbolisch de gids ‘Langs de Bataafse rivier’ aan Erna van de Ven, kwartiermaker van het Regionaal Bureau voor Toerisme.
Langs de Bataafse rivier
Door ons land loopt een waterweg die ooit bekend stond als Bataafse rivier. Op de Peutingerkaart - een middeleeuwse kopie van een Romeinse wegenkaart - staat deze 'fluvius Patabus' afgebeeld. De Romeinen hebben deze rivier vernoemd naar de Bataven, het volk dat zich aan weerskanten van het water had gevestigd, ter hoogte van het huidige Gelderland en Noord-Brabant. Wij kennen de rivier nu als de Maas, afgeleid van het oud-Keltische Mosa, de naam die de inwoners er zelf aan gaven. De Romeinse naam is in onbruik geraakt maar wordt met deze gids weer aan de vergetelheid ontrukt, als eerbetoon aan de Bataven en Romeinen die zoveel voor het gebied hebben betekend.
Deze gids neemt u mee in de oudste geschiedenis van de gemeenten Cuijk en Boxmeer, met de nadruk op de Romeinse tijd en de Middeleeuwen. Het landschap, de bewoning en de infrastructuur zijn voor een groot deel in deze periode gevormd. Zo hebben bijna alle dorpen en kerken hun oorsprong in de Middeleeuwen en ligt Cuijk nog op dezelfde plek waar de Romeinen ooit hun castellum hebben gesticht. Veel is in de loop der eeuwen verdwenen en juist deze vergeten plekken en verhalen wil de gids opnieuw tot leven wekken. Bijvoorbeeld de sporen die het recente oorlogsverleden langs de Maas heeft achtergelaten.
Centraal in de ontstaansgeschiedenis van het gebied staat de Maas die u in verschillende gedaanten tegenkomt. De rivier was verkeersweg, hield het land vruchtbaar maar zorgde ook voor gevaar. Een van de hoogtepunten is het eeuwenoude natuurlandschap van de Maasheggen langs de lage oevers van de Maas. Meer in het binnenland ziet u bossen en plassen, weilanden en landgoederen.
De gids beschrijft twee fietsroutes, in Cuijk en Boxmeer, met de start in het centrum van ieder dorp. De routes volgen de fietsknooppunten die door genummerde borden zijn aangegeven. In de gids en op de kaart zijn ook bezienswaardigheden opgenomen die wat verder van de route afliggen maar zeker de moeite van een omweg waard zijn.
Panelen op het raadhuisplein in Boxmeer
Cuijk en Boxmeer maken werk van hun verleden. Beide gemeenten steken veel energie in het zichtbaar maken van de geschiedenis. Er staan op verschillende plaatsen panelen - Boxmeer heeft zelfs een panelenboek bij het gemeentehuis geplaatst - en met een tablet of smartphone kan een bezoeker rondlopen door het Romeinse fort en middeleeuwse straten. Cuijk heeft het gebied rond de kerk aangewezen als Buitenmuseum omdat op een klein oppervlak zoveel te zien en te bezoeken is. Het Museum Ceuclum en het Kasteelmuseum Boxmeer, beide gevestigd op prachtige locaties in monumentale panden, completeren een bezoek aan het gebied.
Al dit moois kan alleen maar bestaan dankzij de inzet en kennis van vele personen en verenigingen in beide gemeenten. Uit hun midden is zelfs een Team Romeinen samengesteld dat de uitgave van deze gids heeft begeleid. De gids is verder tot stand gekomen met steun van de provincie Noord-Brabant en de gemeenten Cuijk en Boxmeer.
'Voor altijd', eterna. Ooit kerfde een Romeinse timmerman deze spreuk op een houten funderingspaal van de Romeinse brug bij Cuijk. Zijn wens is uitgekomen want eeuwen later is de paal teruggevonden op de bodem van de Maas. Zijn werk blijkt inderdaad eeuwigheidswaarde te hebben want het heeft Cuijk en Boxmeer voor altijd op de kaart gezet.
Wij wensen ieder die met dit boekje op stap gaat veel plezier in dit mooie en historisch zo rijke gebied.
Het boekje "Langs de Bataafse rivier" is te koop bij de Ontmoetingspunten in het Land van Cuijk.
