De gekkekar komt uit den Haag

Peer Meurkens

Terwijl in heel Brabant de vastenavondvieringen verdwenen door een beschavingsoffensief van de wereldlijke en kerkelijke autoriteiten, was Boxmeer de uitzondering. Hier wist de gemeenschap de jaarlijkse carnavalsviering met de optocht naar Vortum en het paardenrennen op het Vortums Veld staande te houden tegen druk van bovenaf. De befaamde Metworsttrein vormde de blauwdruk voor de carnavalsoptocht zoals wij die heden ten dage kennen. De optocht geschiedde onder strakke regie en er waren parafernalia, opgediept uit de schatkamer van de traditionele Brabantse volkscultuur. De spreuk die het evenement zijn stootrichting verleende, droop van de satire. Naar de opvatting van de auteur hebben we hier te maken met een invented tradition. Als uitvinder mag gelden het Boxmeerse Eerste-Kamerlid jonkheer Louis van Sasse van Ysselt. Zijn concept werd dertig jaar later, omstreeks 1882, in Den Bosch gekopieerd, waarmee hij mag worden beschouwd als de bedenker van het moderne carnaval in Nederland. Op de achtergrond speelden verschillende motieven en belangen een rol, die door de auteur subtiel worden ontleed en gearticuleerd. Er lag een conflict aan ten grondslag dat zich niet beperkte tot een lokale dorpse rivaliteit, maar tot in de hoogste regionen van de nationale politiek reikte. Een belangrijk motief is de strijd tegen overblijfselen van het feodalisme en voor ontvoogding.

Te koop bij Van Dinter Media Boxmeer.