Werkgroep toponiemen

De werkgroep toponiemen doet een onderzoek de plaatsnamen in Boxmeer, bijvoorbeeld veldnamen. Een veldnaam is de toponiem(naam) die een eigenaar aan een bepaald stuk land gaf om het te kunnen onderscheiden.

Deze namen kwamen ook wel voor in registers van kavels die bijvoorbeeld bij een boerderij horen. Daarmee zou men het kunnen zien als een voorloper van de kadastrale aanduiding.

Toponiemen zijn oude veldnamen, aardrijkskundige aanduidingen, waarmee ondermeer akkers, velden, bospercelen en waterpartijen werden of worden aangeduid. Er zijn uit oude Boxmeerse archiefstukken honderden oude veldnamen bekend. Bij het vastleggen van deze veldnamen heeft in het Harry van den Berg (overleden) veel voorbereidend werk verricht.

Veel toponiemen zijn verzameld door archivaris Harm Douma  en komen o.a. uit de schepenbank van het dorp van Boxmeer. Vooral het gebied van de Maasweiden is erg rijk aan oude benamingen. De verzameling kwam tot stand met geraadpleegde kaarten, kranten en archiefbestanden, waaronder de belangrijke 17e eeuwselegger van pastoor Peelen. Van de drie Boxmeerse 18e eeuwse verpondingsboeken is er helaas eentje zoek, hetwelk natuurlijk een grote lacune betekent.

Jammer genoeg is in de loop van de afgelopen eeuw het gebruik van veldnamen steeds meer naar de achtergrond gedrongen en zijn de meesten allang vergeten. Om die reden heeft onze vereniging zich met succes ervoor beijverd om bijvoorbeeld de naam Elderom, voor de nieuw te bouwen woonwijk, te behouden, en is op ons advies het toponiem ‘Pastoorsbiest’ toegekend aan een nieuwe straat zodat deze veldnaam ook voor het nageslacht bewaard blijft. Met de werkgroep willen we in de komende jaren, middels jaarlijks terugkerende bijeenkomsten, de oude toponiemen weer letterlijk in kaart brengen, zodat er een waardevolle kadasterkaart van Boxmeer ontstaat waar het verleden welhaast letterlijk van af te lezen is. Toponiemen zeggen immers dikwijls iets over de oorsprong van het betreffende gebied. In de toekomst kunnen we op deze wijze planmakers en gemeente van dienst zijn bij bijvoorbeeld het vaststellen van straatnamen e.d.